•  
• 137
   EmailShare
• SumoMe

Çoğu zaman yorgunluk, bitkinlik, uyuşukluk ve kayıtsızlık olarak da tarif edilen 
‘halsizlik’ fiziksel veya zihinsel; ya da her ikisinin birden görüldüğü bir yorgunluk
ve zayıflık halini tanımlar.

Fiziksel ve zihinsel halsizlik birbirinden ayrı durumlardır ancak genellikle ikisi bir arada ortaya çıkar: Eğer bir kişi uzun süren fiziksel bir bitkinlik içerisindeyse, zamanla zihinsel olarak da halsiz hissedecektir. Fiziksel halsizlik söz konusu olduğunda normalde fonksiyonlarınızı yerine getirmenizi sağlayan fiziksel kapasiteniz yetmez olur. Zihinsel halsizlikte ise daha çok uykulu olmaktan ve dikkatinizi toplamakta güçlük çekmekten şikayetçisinizdir.

Halsizlik sadece belli bir hastalığa özgü bir semptom değildir ve farklı pek çok nedeni olabilir. Fiziksel halsizlikte bir kişinin kasları, normalde yaptıkları şeyleri kolayca yapamaz. Merdiven çıkmak ya da çarşı torbalarını taşımak her zamankinden çok daha yorucu gelir. Fiziksel halsizlik kas zayıflığı, zayıflık ya da güç eksikliği olarak da bilinir. Psikolojik halsizlikte ise, dikkati belli bir konuya vermek güçleşir. Belirtiler ciddileştiğinde hasta sabahları yataktan kalkmak veya günlük aktivitelerini yapmak istemeyebilir. Her zaman olmasa da, genellikle zihinsel halsizlik fiziksel halsizlikle birlikte görülür. Kişi uykulu ve dalgındır. Halsizliğin olası nedenleri saymakla bitmeyecek kadar çok olabilir ama burada belli başlı halsizlik nedenlerini sıralamaya çalışalım:

Psikolojik Nedenler

Yas tutuma, yeme bozuklukları, alkol tüketimi, uyuşturucu kullanımı, 
anksiyete (kaygı), ev değiştirme, can sıkıntısı ya da boşanma gibi nedenler 
psikolojik olarak yıpratıcı ve halsizliğe yol açabilecek nedenlerdir.

Gündelik hayatta belli bir oranda stres, aslında işimize yarar ve pek çok zor durumun altında kalkmamız için bize itici güç olur. Ancak stres oranı çok yükseldiğinde ve rahatlayacak zaman bulamadığımızda, bu durum bizde kolayca halsizlik yaratabilir. Stres ve endişe genel olarak yorgunluğa neden olduğu bilinen iki duygudur. Stres yoğun olduğunda çoğu zaman çaresizlik ve umutsuzluk gibi duygulara kapılmaktan kendimizi alamayız ve umutsuzluk hissi tüm enerjiyi çeken, yorucu bir histir. Herhangi bir durum üzerinde hiç kontrolünüz olmadığını ve elinizden bir şey gelmediğini hissettiğinizde iç sıkıntısının yanı sıra yorgunluk da baş gösterir.

Depresyon farklı nedenlerden dolayı halsizliğe yol açabilir. Depresyonun kendisi, depresyon ilaçları ya da depresyon kaynaklı uykusuzluk nedeniyle kişinin kendisini halsiz de hissetmesi mümkündür.

İç Salgı Bezleri / Metabolizma Hastalıkları

Cushing hastalığı, elektrolit problemleri, diyabet, hipotiroidi, anemi (kansızlık), böbrek ve karaciğer hastalıkları belirtileri arasında halsizlik de yer alır.

İlaç Kullanımı

Bazı antidepresanlar, steroidler, alerji ilaçları, hipertansiyon ilaçları, kaygı giderici ilaçlar, statinler (kolesterol düşürücü ilaçlar) ve sakinleştiriciler halsizlik yapabilen ilaçlara örnek olarak verilebilir.

Kalp ve Akciğer Hastalıkları

Zatürre, aritmia, astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kalp kapak hastalıkları, koroner kalp hastalığı ve konjestif kalp yetmezliği başka belirtilerin yanı sıra halsizliğe de neden olan hastalıklar arasındadır.

Uyku Problemleri

Gece geç saatlere kadar çalışmak, uzun süren uçak yolculukları, uyku apnesi, uykusuzluk hastalığı ve reflü, uyku problemlerini beraberinde getirebilir. Pek çok kişinin halsizlik nedeni de işte bu uyku problemidir. Bazı meslekler diğerlerine oranla halsizliği daha çok tetikler. Polis, doktor, hemşire, itfaiye görevlisi gibi çalışma ve uyuma saatleri düzensiz olan kişilerde bu düzensizlik sonucu halsizlik ortaya çıkabilir.

Enfeksiyonlar / Enfeksiyon Hastalıkları

Sıtma, tüberküloz, HIV enfeksiyonu, Sitomegalovirüs enfeksiyonu, öpücük hastalığı, grip ve hepatit halsizlik yapan enfeksiyon hastalıklarına örnek olarak sayılabilir.

Vücuttaki Kimyasallar

Vücutta vitamin, mineral eksikliği ve zehirlenme halsizlikle sonuçlanır. Çok fazla kafein ve alkollü içecek tüketmek de uykuya geçişi ya da derin uykuyu zorlaştırdığından, özellikle de yatmaya yakın içildiklerinde iyi uyuyamamaya ve bunun sonucunda halsizliğe neden olur.

Bilinçsizce yapılan diyet veya sürekli hazır gıdalarla beslenme ya da düzensiz yeme saatleri de pek çok şekilde vücuttaki bazı dengeleri bozabilir ve halsizliğe yol açabilir.

Menopoz

Uykusuzluk menopozun başlıca semptomlarından biridir. Menopoz dönemindeki kadınlar uykuya geçmekte zorlanır. Bunun nedeni gece terlemeleri ve sıcak basmaları olarak sıralanabilir. Bu dönemde kadınların yaşadığı hormonal dengesizlikler uyku düzenini bozarak halsizliğe neden olabilmektedir.

Halsizliğe Neden Olan Diğer Hastalık ve Tedaviler

Kanser, kemoterapi, radyoterapi, kronik halsizlik sendromu, fibromiyalji, lupus hastalığı, romatoid artrit, obezite, büyük oranda kan kaybı ve zayıflayan bağışıklık sistemi halsizlik şikayetinin ortaya çıktığı diğer durumlardır.

Halsizliğe Karşı Ne Yapmalı?

• Her gece vücudunuzun ihtiyacı olduğu kadar, iyi bir uyku uyumak önemlidir.
• Sağlıklı beslenmeye özen gösterin. Özellikle hazır gıdalardan, bol yağlı, tuzlu ve şekerli yiyeceklerden uzak durun.
• Gün boyu bol bol su içmeyi ihmal etmeyin.
• Hareket etmeyi ihmal etmeyin, düzenli egzersiz yapın.
• Zihninizi ve bedeninizi rahatlatmanın yollarını keşfedin. Yoga ya da meditasyon bu yöntemlerden bazılarıdır.
• Çalışma saatlerinizin aşırıya kaçmamasına dikkat edin.
• Sizde sürekli strese neden olan faktörleri ortadan kaldırmaya bakın. İş değiştirebilir, tatile çıkabilir ya da sizi zorlayan bir ilişkiye son verebilirsiniz.
• Doktorunuza da danışarak multivitamin hapı almaya başlayabilirsiniz.
• Alkol, nikotin ve uyuşturucudan uzak durun.

Halsizlik İçin Hangi Doktora Görünmeli?

Halsizlik şikayeti için ilk olarak bir iç hastalıkları uzmanına görünebilirsiniz. Doktorun sorularına vereceğiniz cevapların ışığında, halsizliğinizin ana kaynağının tespiti için kan, şeker veya tiroid testi gibi bazı testler yaptırmanız gerekebilir.

Halsizlik şikayetiniz için ne zaman bir doktordan randevu almanız gerektiğine gelince:

• Halsizlik beslenmenize, uykunuza dikkat etmenize ve stresten uzak durmanıza rağmen 2-3 haftadan fazla bir süredir devam ediyorsa.
• Halsizlik dışında kabızlık, cilt kuruluğu, kilo artışı ya da soğuğa dayanamama benzeri şikayetler varsa.
• Kullandığınız bir ilacın halsizliğe neden olduğunu düşünüyorsanız bir dahiliye uzmanına görünebilirsiniz.

Şu durumlarda ise doktora acil olarak gidiniz:

• Halsizliğin yanı sıra ciddi baş ağrılarından şikayetçiyseniz.
• Halsizliğin yanı sıra ciddi bel, karın ağrısı veya pelvik ağrıdan şikayetçiyseniz.
• Halsizlikle birlikte kendinize ya da başkalarına zarar verme düşüncelerine kapılıyorsanız.
• Halsizliğe göğüs ağrısı, nefes darlığı, düzensiz kalp atışı, fenalık geçirme hissi veya vücudun herhangi bir yerinden beklenmedik şekilde kan gelmesi durumlarından biri eşlik ediyorsa, acil olarak bir doktora başvurun.